Jak przygotować się do egzaminu zawodowego czyli krótki

Pewnie nie jeden/jedna z was zastanawiało się, jaką ścieżkę trzeba przejść aby uzyskać upragniony dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe. W poniższym artykule postaram się pokrótce przedstawić tą drogę oraz opisać wszystkie elementy, które składają się na proces kształcenia a w wyniku końcowym na uzyskanie dyplomu dającego uprawnienia zawodowe.

Pamiętać jednak należy, iż kwalifikacji zawodowych jest około 200, w związku z czym dla części z nich mogą występować pewnie nieco inne wymogi, nie mniej jednak dla zdecydowanej większości zawodów ścieżka kształcenia, a później zdawania egzaminu zawodowego jest taka sama.

Zakres uzyskania kształcenia zawodowego

Kształcenie zawodowe zostało ściślej powiązane z kształceniem ustawicznym. Uczniowie przygotowujący się do zawodu będą zdawać egzamin lub egzaminy potwierdzające kwalifikacje. Ilość tych egzaminów jest związana z tym, ile kwalifikacji wyróżniono w konkretnym zawodzie. Zawodu można się uczyć także poza szkołą.

Jeśli uczęszczasz jako słuchacz/uczeń do technikum to będziesz przystępował do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje, które dadzą Ci uprawnienia do wykonywania wybranego zawodu. Warto zapoznać się z najistotniejszymi informacjami dotyczącymi tematu tegoż egzaminu zanim zastanowisz się jeszcze, w jaki sposób w ogóle możesz się przygotować do tych egzaminów.

Kto może zdawać egzaminy zawodowe, które potwierdzają kwalifikacje zawodowe?

Uczniowie zasadniczych szkół zawodowych,
Uczniowie techników,
Uczniowie szkół policealnych
Absolwenci zasadniczych szkół zawodowych,
Uczniowie techników i szkół policealnych
Osoby, które ukończyły kwalifikacyjny kurs zawodowy.

Egzamin zawodowy przeprowadzany jest w formie egzaminu eksternistycznego(dla ciekawskich lub w celu rozwiania wątpliwości- egzamin eksternistyczny to nic innego jak egzamin w formie pisemnej z całego ogółu wiedzy, która zrobyliśmy podczas okresu kształcenia. Najczęściej ma on formę arkuszu egzaminacyjnego, gdzie zdający rozwiązuje zadania różnego typu: zadania zamknięte (wielokrotnego wyboru, typu prawda – fałsz, na dobieranie) oraz zadania otwarte (zadania z luką, krótkiej odpowiedzi, zadania rozszerzonej odpowiedzi).

Co ważne, do takiego egzaminu przystąpić mogą osoby, które ukończyły ośmioletnią szkołę podstawową bądź gimnazjum, a także, co najmniej dwa lata kształciły się lub pracowały w zawodzie, który jest zazębiony z kwalifikacjami, które to ma właśnie sprawdzać nasz egzamin zawodowy.

Jeśli będziesz chciał/chciała zdobyć nowe uprawnienia, tudzież kwalifikacje, będziesz mógł/mogła ukończyć kurs kwalifikacyjny, który skupia się na wyłącznie wybranej przez Ciebie specjalizacji/kwalifikacji.Istnieje także możliwość aby przystąpić do egzaminu, natomiast wcześniej obowiązkowo należy wykazać, iż przez okres minimum 2 lat wykonywałeś/wykonywałaś tą daną pracę w konkretnym zawodzie.

Egzamin zawodowy składa się z dwóch następujących części:

Jest to obowiązkowa część pisemna, na którą składa się 40 pytań, które mogą być wielokrotnego lub jednokrotnego wyboru. Co ważne, tylko jedna odpowiedź jest poprawna. Otrzymujesz arkusz od OKE, gdzie należy wypełnić swoje dane osobowe takie jak PESEL, wpisać kod danej specjalizacji oraz inne informacje(wszystko podane w arkuszu, można pytać w razie wątpliwości egzaminatora, co należy wpisać w danym polu). Czas na rozwiązanie wynosi 60 min. Uwaga, w niektórych szkołach, egzamin ten zdaje się na komputerach w pracowniach informatycznych- forma pozostaje taka sama, jedyna różnica to to, że odpowiedzi nanosimy nie na kartkę papieru ale poprzez system w komputerze. Zalety? Od razu znamy wynik.

Druga część to część praktyczna, w jej skład wchodzi wykonanie jednego lub kilku zadań praktycznych. Na jego wykonanie masz od 120 do 240 minut. Ze względu na kwalifikacje w zawodzie, czas na wykonanie zadania także będzie zróżnicowany. Warto zapoznać się wcześniej z informatorami, które dokładnie opisują kwalifikacje w zawodzie, przed naszym przygotowaniem i przystąpieniem do egzaminu państwowego. Informacje tam zawarte, powiedzą Ci min. ile egzaminów należy zdać oraz ile czasu jest przewidywane na egzamin potwierdzający konkretną specjalizację/kwalifikacje.

Co będzie podlegało ocenie egzaminatora w tej części egzaminu zawodowego?

rezultat końcowy: wyrobu, usługi lub dokumentacji
rezultat pośredni oraz jego jakość
Czy wykonane zadanie przebiegało prawidłowo, z zachowaniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy oraz zgodność z metodami, technologiami i sztuką dla konkretnego zadania i zawodu

Zdanie egzaminu gwarantują nam następujące wyniki:

w części pisemnej powinniśmy uzyskać przynajmniej 50% możliwych punktów do zdobycia
natomiast w części praktycznej przynajmniej 75% możliwych punktów do zdobycia.

Pamiętajmy jednak, iż są to wskazówki bardzo ogólne. Nie jest łatwo dokładnie przedstawić, wszystkie konkretne wymaganie jakie powinno się spełniać dla każdej ze 193 specjalizacji zawodowych, z których:

23 składają się z 3 kwalifikacji zawodowych
72 składają się z 2 kwalifikacji zawodowych
98 to zawody z jedną kwalifikacją zawodową.

Bardzo istotna jest dla Ciebie informacja, z ilu kwalifikacji zawodowych składa się zawód, który wybrałeś. Liczba ta oznacza liczbę egzaminów, które musisz zdać.

Dla przykładu:

Andrzej uczy się, aby zostać technikiem organizacji reklamy. Zawód składa się z 2 kwalifikacji:

Sprzedaż produktów i usług reklamowych
Organizacja i prowadzenie kampanii reklamowej.

Andrzej przystąpi do dwóch egzaminów potwierdzających kwalifikacje w tym zawodzie.

Agnieszka marzy o tym, aby być florystką. Jej zawód składa się natomiast z jednej kwalifikacji:

wykonywanie kompozycji florystycznych.

Agnieszka musi zdać jeden egzamin, który potwierdza kwalifikacje w zawodzie.

Ignacy wybrał zawód technika teleinformatyka. W skład tego zawodu wchodzą trzy kwalifikacje:

uruchamianie oraz utrzymanie terminali i przyłączy abonenckich
projektowanie lokalnych sieci komputerowych i administrowanie sieciami
montaż i eksploatacja sieci rozległych.

Ignacy będzie zdawał trzy egzaminy potwierdzające kwalifikacje w zawodzie.

Pewnie zauważyłeś/zauważyłaś, że dla każdego ucznia sytuacja będzie wyglądała inaczej. Inaczej będzie przygotowywała się osoba, która ma jedną kwalifikację, inaczej która ma dwie, a jeszcze inaczej która ma trzy. Dodatkowo osoby uczące się w technikum jeżeli mają ochotę kształcić się na uczelniach wyższych, obowiązkowo muszą mieć zdany egzamin dojrzałości czyli maturę.

Bez świadectwa maturalnego, żadna uczelnia wyższa zarówno państwowa jak i prywatna nie zakwalifikuje kandydata jako potencjalnego ucznia/studenta (oczywiście istnieje możliwość bycia tzw wolnym słuchaczem na roku zerowym na danej uczelni, ale w następnym roku i tak trzeba będzie przystąpić do matury i ją zdać, aby mów stać się ,,pełnoprawnym” studenem danej uczelni).

Jak widzisz, przygotowanie do egzaminów potwierdzających kwalifikacje w zawodzie trzeba dobrze zaplanować. Warto przed zdawaniem egzaminu- szczególnie jeżeli będą Cię czekały dwa, lub trzy zrobić rozeznanie w swojej szkole, jak jest to wszystko zorganizowane. Na pewno z pomocą przyjdą Twoi nauczyciele, wykładowcy, których możesz śmiało pytać jak wygląda cały przebieg egzaminów, na czym się skupić, na co zwrócić uwagę, jak się przygotować itp. Możesz też skorzystać z pomocy doradcy zawodowego, lub porozmawiać z samym dyrektorem szkoły/placówki.

Po zdaniu egzaminu z danej kwalifikacji otrzymasz dokument – świadectwo potwierdzające kwalifikację w zawodzie. Dopiero wtedy, gdy uzyskasz wszystkie kwalifikacje wyodrębnione w Twoim zawodzie oraz osiągniesz poziom wykształcenia wymagany dla tego zawodu, będziesz mógł otrzymać dyplom potwierdzający kwalifikacje w wyuczonym zawodzie.

Kiedy już przebrnęliśmy przez całą część czysto teoretyczną, czas na przemyślenie jak efektywnie przygotować się do egzaminu zawodowego! Najważniejsze z Twojego punktu widzenia, to świadomość tego, co będzie sprawdzane i oceniane przez komisję podczas wykonywania zadania, oraz podczas sprawdzania arkuszu pisemnego. Egzamin państwowy sprawdza jak dobrze opanowałes materiał oraz umiejętności związane z daną kwalifikacją zawodową. Wiedząc to, połowa sukcesu będzie już za Tobą!

Podczas egzaminu zawodowego musisz wykazać się zarówno wiedzą jak i praktycznymi umiejętnościami. Na pewno Twoi nauczyciele/wykładowcy dokładnie wytłumaczą Ci wymagania egzaminacyjne oraz zagadnienia nad którymi trzeba się skupić. Można także zapoznać się samodzielnie korzystając z Informatora o egzaminach potwierdzających kwalifikacje w zawodzie. Informatory jest dostępny na znajdziesz na stronie Centralnej Komisji Egzaminacyjnej lub na stronach komisji okręgowych.

Na koniec kilka wskazówek, co powinieneś/powinnaś posiadać lub wiedzieć aby dobrze przygotować się do egzaminu państwowego:

Wiedza o egzaminie
Wiedza zawodowa
Umiejętności zawodowe.

Wiedzę o egzaminie możesz uzyskać:

Od nauczycieli
Od wychowawcy klasy
Od doradcy zawodowego
Z informatorów o egzaminie potwierdzającym kwalifikacje w zawodzie.

Im więcej będziesz wiedział/wiedziała o egzaminie zawodowym, o tym jakie kwalifikacje do egzaminu zawodowego powinniśmy do tej pory posiadać, jak również o jego organizacji i przebiegu, czy też kryteriach i wytycznych tym pewniejszy/pewniejsza siebie będziesz podczas egzaminu zawodowego, szczególnie w części praktycznej!. Zachęcam Cię abyś wcześniej przećwiczył/przećwiczyła typowe pytania z testu i ćwiczenia z części praktycznej. Dzięki temu, masz możliwość ponownego przećwiczenia, zrozumienia wykonywanego zadania, oraz utrwalenia sobie krok po kroku najważniejszych czynności. w czasie przeznaczonym na egzamin.

Jak rozwijać swoją wiedzę i umiejętności?:

Przede wszystkim systematyczna nauka od pierwszego dnia zajęć- po każdych zajęciach staraj się od początku przeczytać rozdział/notatki, i wyciągnąć z nich najważniejsze informacje
Nauka poprzez opowiadanie- tłumaczenie: spróbuj uczyć się tak, jakbyś chciał wytłumaczyć pewne pojęcie, zagadnienie któremuś z członków rodziny lub znajomemu. Zobaczysz że postawienie się w ,,roli nauczyciela” sprawi, iż niesamowicie dokładnie zaczniesz rozumieć to czego się uczysz!
Aktywny udział w zajęciach proponowanych przez szkołę, korzystaj ze szkoleń, kursów, dodatkowych wykładów
Czytanie prasy branżowej
Sięganie do licznych publikacji, książek, platform internetowych, social mediów
Odwiedzanie branżowych stron internetowych i śledzenie nowości z Twojej dziedziny
Uczestniczenie w branżowych spotkaniach, seminariach konferencjach, pokazach, targach
Jeżeli tylko masz taką możliwość- połącz naukę z pracą. Bycie na stażu czy praktyce w danej firmie związanej z Twoim zawodem daje ogromną lekcę oraz doświadczenie, którego nie zdobędziesz w nawet najlepiej wyposażonej sali dydaktycznej

Z punktu widzenia ucznia, najważniejsza jest systematyczna nauka i aktywność na zajęciach. Twoi nauczyciele realizują założenia przyjęte w podstawie kształcenia w Twoim zawodzie, dlatego możesz im zaufać i starać się wynieść jak najwięcej z każdych zajęć.

W podstawie kształcenia przedstawiony jest zestaw bezwzględnie wymaganych w danym zawodzie kompetencji i umiejętności społecznych. Przedstawiony jest także obszar wiedzy, którą musisz wykorzystać podczas egzaminu pisemnego. Wymagania te weryfikują w jakim stopniu opanowałeś te wymagania. Zaufaj nauczycielom. Im także zależy na tym, abyś zdał egzamin.Pamiętaj jednak, że nauka i praca w szkole to jednak minimum.

Chcąc rozwijać się zawodowo, sięgaj do pozaszkolnych możliwości rozwijania kompetencji.Część jest bezpłatna bądź nie kosztuje miliona monet – a w końcu chodzi o inwestowanie w samego siebie i swoją wiedzę. Przykładowo. prasę branżową czy podręczniki znajdziesz w szkolnej bibliotece, a bezpłatne szkolenia często są organizowane przez firmy promujące swoje produkty. Jeśli zależy Ci na szkoleniach lub konferencjach, z pomocą przychodzi Ci internet jako kopalnia wiedzy i informacji- tam znajdziesz wszelkie informacje dotyczące szkoleń branżowych, kursów doszkalających, podnoszących kwalifikacje, być może też korepetycji, filmiki przedstawiające jak uporać się z danym problemem, a raczej zadaniem i wiele wiele innych.

Część zawodów ma też swoje targi, które odbywają się w największych miastach w polsce- warto udać się raz do roku na taką imprezę i zobaczyć swoje środowisko pracy od ,,kuchni” - nowości, z którymi możesz się tam spotkać, będą w pierwszej chwili może przytłaczające, ale z czasem, kiedy już będziesz pracował/pracowała w swoim zawodzie, większość rzeczy okaże się dla Ciebie zrozumiała i oczywista.

Umiejętności zawodowe możesz rozwijać poprzez:

Staże i praktyki
Aktywny udział w warsztatach i praktykach organizowanych przez szkołę
Udział w szkoleniach i seminariach zawodowych.
Wolontariat
Dodatkowe praktyki zawodowe realizowane na przykład podczas wakacji
Staże i praktyki

Na koniec to co najważniejsze - pamiętaj że umiejętności jakie zdobędziesz podczas nauki w szkole a później po zdanym egzaminie zawodowym to podstawa. Wykorzystaj ten czas na warsztatach i praktykach szkolnych. To teraz jest ten moment żeby zapytać, powtarzać, ćwiczyć, i jeszcze raz pytać. Nie wiedza jest jednym z etapów nauki, także nie bój się nie wiedzieć gdyż masz prawo popełniać błędy. To od Ciebie zależy jak spożytkujesz ten czas. Zdanie egzaminu zawodowego to jedno, ale rynek pracy a później praca w zawodzie to drugie. Pamiętaj, że idąc na praktyki, nie idź na skróty - to nigdy nie popłaca.

Praktyki w miejscu gdzie się nie napracujesz, nie popełnisz błędów, oraz gdzie nikt nie będzie nic od Ciebie wymagał są stratą Twojego czasu. Przez to nie dajesz sobie szansy na naukę danych umiejętności i ich rozwijanie. Wybierając miejsce na praktyki i naukę, postaraj się aby było to miejsce godne zaufania i uwagi - ucz się od najlepszych a już na pewno od lepszych od siebie. Jest to inwestycja w najcenniejsze co masz- swój kapitał intelektualny a w dalszej kolejności - w swoją przyszłość.

Egzaminy Jak przygotować się do egzaminu zawodowego czyli krótki poradnik jak przebrnąć przez proces nauki i przygotowań.

Zakres uzyskania kształcenia zawodowego

Egzamin zawodowy składa się z dwóch następujących części:

Na koniec kilka wskazówek, co powinieneś/powinnaś posiadać lub wiedzieć aby dobrze przygotować się do egzaminu państwowego:

Jak rozwijać swoją wiedzę i umiejętności?: